معنویت بدون دین معنایی ندارد
دکتر حسن ابوالقاسمی، عضو پیوسته و رئیس گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، تأکید کرد: سلامت معنوی باید با رویکرد اسلامی و بر پایه منابع اصیل دینی در آموزش و خدمات نظام سلامت نهادینه شود تا نگاه جامع و متوازن به جسم، روان، اجتماع و روح انسان در پزشکی تحقق یابد.
به گزارش روابط عمومی فرهنگستان علومپزشکی، دکتر ابوالقاسمی در هم‌اندیشی «سلامت معنوی اسلامی» که به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی کاشان برگزار شد، ضمن قدردانی از تلاش‌های دکتر ابراهیم کوچکی، رئیس دانشگاه، در برگزاری این نشست گفت:
«بیش از دوازده سال است که همکاری مستمری میان فرهنگستان علوم پزشکی و دانشگاه کاشان در زمینه ارتقای سلامت معنوی شکل گرفته و این مسیر با همت اساتید و حمایت مسئولان ادامه دارد.»
وی با اشاره به پیشینه غنی مفهوم سلامت در فرهنگ اسلامی و ادبیات فارسی اظهار داشت:
«در آثار حکیمان و شاعران بزرگی چون فردوسی، نظامی، سعدی و پروین اعتصامی، سلامت همواره در پیوند با معنویت تعریف شده است. در ادبیات فارسی بیش از شش هزار بیت درباره طبیب و تندرستی وجود دارد که نیمی از آنها به جنبه‌های معنوی پزشکی اشاره دارد؛ این نشان‌دهنده نگاه توأمان جسم و روح در فرهنگ ایرانی–اسلامی است.»
عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی با تأکید بر جایگاه بنیادین سلامت معنوی در نظام سلامت اسلامی افزود:
«سلامت معنوی ریشه‌ای است که سایر ابعاد سلامت، از جمله جسم، روان و اجتماع، از آن تغذیه می‌کنند. برخلاف رویکرد غربی که سلامت معنوی را جدا از مذهب می‌داند، ما معتقدیم معنویت بدون دین معنایی ندارد.»
وی با اشاره به یافته‌های علمی در این حوزه تصریح کرد:
«بیش از ۷۵ درصد پژوهش‌های جهانی نشان می‌دهد سلامت معنوی عاملی مؤثر در افزایش طول عمر، کاهش افسردگی و اضطراب و پیشگیری از رفتارهای پرخطر است. همچنین در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند سرطان، تقویت جنبه‌های معنوی موجب افزایش امید و تحمل رنج درمان می‌شود.»
دکتر ابوالقاسمی با بیان اینکه توجه به سلامت معنوی در نظام سلامت اسلامی یک ضرورت راهبردی است، گفت:
«در سیاست‌های کلی سلامت و بیانیه گام دوم انقلاب بر ترویج معنویت و اخلاق در نظام سلامت تأکید شده است. جامعه پزشکی وظیفه دارد سلامت معنوی را در آموزش، درمان و مراقبت‌های بالینی نهادینه کند تا خدمات سلامت به شکلی متوازن و انسان‌محور ارائه شود.»
وی تأکید کرد:
«سلامت معنوی نباید صرفاً به مراقبت معنوی در زمان بیماری محدود شود، بلکه باید به‌عنوان بخشی از سبک زندگی و آموزش حرفه‌ای در میان دانشجویان و کادر درمان ترویج یابد. پزشک، پرستار و مراقب سلامت باید خود الگوی سلامت معنوی باشند و آن را در رفتار و ارتباط با بیماران متجلی کنند.»
رئیس گروه سلامت معنوی فرهنگستان در پایان ضمن قدردانی از تلاش‌های دکتر مرندی و سایر اعضای فرهنگستان در پیشبرد این حوزه گفت:
«سلامت معنوی اسلامی نه‌تنها می‌تواند الگوی بومی کشور ما باشد، بلکه ظرفیت معرفی به جهان اسلام و حتی نظام سلامت جهانی را دارد. امیدواریم با همکاری حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و نهادهای علمی، این مسیر با قدرت ادامه یابد.»
