تحول در گردشگری سلامت؛ هتلها و مراکز اقامتی در مسیر ارتقای سلامت مسافران
نشست گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با حضور نمایندگان وزارتخانهها، انجمنهای تخصصی گردشگری و استادان دانشگاه برگزار شد و طی آن راهکارهای فرهنگسازی، استانداردسازی و توسعه «هتلها و مراکز اقامتی ارتقاءدهنده سلامت» از ترویج تغذیه سالم و فعالیت بدنی تا بازآفرینی تجربه بیمار و بهکارگیری فناوریهای نوین مورد بررسی قرار گرفت.
نشست گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با عنوان «چالشها و راهکارهای فرهنگسازی، ترویج و توسعه هتلها و مراکز اقامتی ارتقاءدهنده سلامت» روز چهارشنبه ۲۸ آبانماه با حضور نمایندگان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، وزارت بهداشت، جامعه حرفهای هتلداران ایران، جامعه بومگردی، جامعه گردشگری رفاهی بینراهی، جامعه گردشگری سلامت ایران، نمایندگان مناطق فرهنگی و گردشگری، انجمن علمی بازاریابان ایران، هلدینگهای گردشگری، هتلهای زنجیرهای کشور و ستاد گردشگری شهر تهران برگزار شد.
این نشست با هدف بازاندیشی در مأموریت گردشگری سلامت و ترویج سلامت در هتلها و مراکز اقامتی شکل گرفت.
در آغاز جلسه، دکتر لنکرانی، رئیس گروه ارتقای سلامت، با اشاره به استقبال گسترده نهادهای دولتی و صنفی، بر ضرورت توجه به تجربیات جهانی در حوزه هتلهای ارتقاءدهنده سلامت تأکید کرد. وی محورهای کلیدی مدلهای بینالمللی را شامل طراحی فیزیکی هتلها از نظر معماری، نور، مصالح و تهویه، ارائه خدمات تغذیه سالم، فراهمسازی امکان فعالیت بدنی مناسب برای مسافران و بهرهگیری از آموزش سلامت متناسب برشمرد.
او همچنین به روند جهانی بهکارگیری فناوریها در بهبود تجربه اقامت اشاره کرد؛ از جمله بهبود کیفیت خواب، پایشهای ساده و غیرتهاجمی سلامت و ارائه مشوقها برای هتلهایی که به سمت خدمات ارتقاءدهنده سلامت حرکت میکنند. دکتر لنکرانی افزود: «در بسیاری از کشورها، هتلهای ارتقاءدهنده سلامت در نظام اعتباربخشی رتبه بالاتری میگیرند و حتی از معافیتهای مالیاتی بهرهمند میشوند.»
در ادامه، دکتر علی واشقانی فراهانی، اینترونشنال الکتروفیزیولوژیست مرکز قلب تهران، ضمن تأکید بر نقش راهبردی گردشگری سلامت، اظهار کرد: «گرچه این حوزه جنبه اقتصادی دارد، اما ارتقای عزت ملی، اثرات اجتماعی و فرهنگی، و نقش آن بهعنوان قدرت نرم کشور بسیار مهمتر است.»
وی یکی از چالشهای اصلی کشور را نبود دسترسی یکپارچه به سوابق پزشکی بیماران دانست و با اشاره به روند جهانی «پرونده سلامت الکترونیک بینالمللی» گفت: «برای ارائه خدمات درمانی باکیفیت، سیستمهای دیجیتال و دسترسی مطمئن به اطلاعات ضروری است.»
دکتر واشقانی به ضرورت تدوین استانداردهای ارزیابی و رتبهبندی مراکز گردشگری سلامت اشاره کرد و افزود: «تجربه خوب بیمار» باید محور تحول باشد؛ از اطلاعرسانی شفاف پیش از ورود بیمار، تا فالوآپ الکترونیک پس از ترخیص. او رشد سالانه ۱۵ درصدی صنعت گردشگری سلامت در جهان را یادآور شد و بر اهمیت برندسازی، خدمات دیجیتال و طراحی یک اکوسیستم یکپارچه تأکید کرد.
در بخش دیگری از نشست، دکتر توحید سیف برقی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به ضرورت ترویج فعالیت بدنی در هتلها پرداخت. او با اشاره به «شکست مشترک جهانی در فعالیت بدنی» گفت: «نرخ کمتحرکی در ایران حتی پایینتر از میانگین جهانی است و باید از فرصت اقامت برای افزایش فعالیت فیزیکی استفاده کرد.»
وی از ایجاد مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری، فضاهای ورزشی و برنامههای سلامتمحور بهعنوان راهکارهای قابل اجرا یاد کرد.
سپس دکتر لیلا آزادبخت، استاد تغذیه جامعه، بر اهمیت طراحی منوهای سلامتمحور و کاهش چربی ترانس، نمک و چربی اشباع در غذاهای هتلها تأکید کرد و لزوم ارتقای سواد غذایی در مراکز اقامتی را مورد توجه قرار داد.
در ادامه، متخصصان گردشگری حاضر به بررسی دقیق چالشها و راهکارهای فرهنگسازی و توسعه هتلهای ارتقاءدهنده سلامت پرداختند و تأکید کردند که مراکز اقامتی باید از «محل استراحت» به «مقصد ارتقای سلامت» تبدیل شوند.
آنان بر ضرورت استانداردسازی منسجم، نظام رتبهبندی سلامتمحور، بهرهگیری از فناوری برای پایش سلامت و فالوآپ الکترونیک تأکید و تصریح کردند که هدف نهایی، برندسازی هتل بهعنوان یک مقصد سلامت است.
در جمعبندی نشست اعلام شد که ارتقای گردشگری سلامت نیازمند همکاری میانبخشی، فرهنگسازی و ارتقای استانداردهای سلامت است. با توجه به افزایش گرایش به اقامتگاههای غیررسمی در سال نخست برنامه هفتم توسعه، پیشنهاد شد که فرهنگستان با حمایتطلبی و ارائه مشاوره تخصصی به ارتقای استانداردهای سلامت در گردشگری کمک کند.
شرکتکنندگان تأکید کردند که حتی اقدامات سادهای مانند میز دیابتی، میز سبزیجات و برنامههای فعالیت بدنی میتواند نقش مهمی در فرهنگسازی سلامت ایفا کند.
در پایان مقرر شد دو سند سیاستی شامل
۱) سند توسعه گردشگری سلامت
۲) سند «فرهنگسازی، ترویج و توسعه هتلها و مراکز اقامتی ارتقاءدهنده سلامت»
تدوین شود و همچنین دبیرخانه دائمی گردشگری سلامت با مشارکت دستگاههای مرتبط تشکیل گردد تا روند فرهنگسازی، ارتقای سواد سلامت و برگزاری همایشهای تخصصی را پیگیری کند.
